Эртэ урда сагһаа хойшо нүүдэлшэ буряад арад хаража ябаа малайнгаа арһа шүрбэһэ хэрэглэжэ, шэрүүн абаритай байгаалиин уларилаар таарама хубсаһа хунар, эд, мориной зэмсэг, гэр бараа гэхэ мэтэ үйлэдбэри зохеожо, эдлэжэ ябаһан түүхэтэй. Мүн тэрэнэй тоодо табан хушуун малай нэгэн болохо талаар дүүрэн тараһан бүмбэр сагаан хонинойнгоо нооһо ажабайдалдаа дүүрэн хэрэгсээдэг байһаниинь эли.
Хониной нооһон хадаа дулаан, хүнгэн байхын хажуугаар, үбшэ эмнэдэг шэнжэтэй. Үе мүсын үбшэнтэй (артрит, артроз, ревматизм, остеохондроз гэхэ мэтэ), зүрхэ, уушха муутай зондо ехэ аша туһатай. Хүйтэ абаһан, даараһанай шалтагаар үбшэлдэг зонуудта хониной нооһоор оёгдоһон хубсаһа үмдэхыень дурадхагдадаг. Хониной нооһон соо ланолин гэжэ бодос бии һэн тула адаһан яра шарха эдэгээхэ, үбшэн бууруулха эди шэдитэй байна. Ехээр хүлэрдэг зон хониной нооһоор бүтээһэн гутал үмдэхэдөө хүйтэн үбэл даарахагүй, харин халуун зунай сагта хүлэрхэгүй байһаниинь зохид.
Байгша оной мартын 18-да Үбэр Байгалай хизаараар буряад соел хүгжөөлгын түбэй дэргэдэ Дулдаргын аймагай Зүдхэли нютагай уран гартан Дарима Жалсанова ба Цыпелма Жимбаева хоер нооһо нэхэжэ гутал бүтээхэ мастер класс үнгэргэбэ. Тус хэшээлдэ Агын тойрогой арбан шагнагшад сугларжа, үдэрэй туршада ехэ һонирхолтой, хүн бүхэндэ хэрэгтэй мэдэсэ абаба. Нооһоор хэһэн эд, тэрэнэй аша туһа тухай Дарима Жалсанова хөөрэжэ хэшээлээ эхилбэ. Энэ хэшээлэй хүтэлбэрилэгшэд нооһо нэхэхэ оньһотой сугларагшадые танилсуулжа, заажа, харуулжа үгэхэдэнь, хабаадагшад хүн бүхэн өөртөө дулаахан һэеы гуталнуудые (тапочкануудые) бүтөөжэ, ехэ баяртайнууд тараа.
“Иимэ хэшээл ехэ хэрэгтэй байна, ехэ юумэндэ һурабабди”, – гэжэ хабаадагшад нэгэн дуугаар багшанартаа баярые хүргэн, энэ хэмжээ ябуулга эмхидхэһэн Үбэр Байгалай хизаараар буряад соел хүгжөөлгын түбтэ баясхаланаа мэдүүлөө. Эдэ хабаадагшад удаадахи хэшээлдэ түриитэй гуталнуудые нэхэжэ һурахаяа бэлэн байһанаа мэдүүлээ.
