Тус мүрысөөндэ дүн хамта 50 залуу дуушад хабаадажа, жюриин гэшүүд тэдэнэй 200 ажалнуудые сэгнэбэ. Жюриин гэшүүд 3 турэй дуунай видео хаража, он-лайн  аргаар булта зүбшэн хэлсэхэ, дүн татаха аргатай байгаа. 

Мүрысөөнэй дүримөөр дуушад 4 бүлэгтэ хубааран илгараа:

 “А” бүлэгтэ  (15-17 наһатай) Шэнэхээнһээ  ба Ага тойрогһоо 10  һайн дуранай эдир дуушад  хонгео хоолойгоороо  мүрысэбэ.

“Б” бүлэгтэ  ( 18-35 наһатай)  23 һайн дуранай дуушад Москва хотоһоо, Шэнэхээнһээ, Монгол Уласай Дорнод аймагһаа, Буряад уласай аймагуудһаа, Эрхуу можоһоо, Шэтэ хотоһоо, Үбэр Байгалай хизаарай аймагуудһаа, болон Ага тойрогһоо хабаадаа гэжэ элирүүлэе.

“ В” бүлэгтэ  ( 18-35 наһатай) Монгол Уласай Дархан хотын гүрэнэй консерваториин, Москва хотын гүрэнэй соелой институдэй, Новосибирск хотын М.И.Глинкын нэрэмжэтэ консерваториин, Улан-Удэ хотын П.И.Чайковскын нэрэмжэтэ соелой училищиин 10 дээдэ ба дунда һургуулиин оюутад эршэмтэй хабаадаба.

“Г” бүлэгтэ ( 18-35 наһатай) П.И.Чайковскийн нэрэмжэтэ Пермь хотын опера ба баледэй театрай, СССР-эй арадай артист Г.Ц.Цыдынжаповай нэрэмжэтэ Буряадай гүрэнэй акдемическэ опера ба баледэй театрай , Монгол Уласай Дорнод аймагай хүгжэмтэ драмын театрай, 7 мэргэжэлтэ дуушад  мүрысэбэ.

Подробнее: Советскэ Союзай арадай артист Л.Линховоиной нэрэмжэтэ Уласхоорондын дуушадай 13-дахи конкурс...

Советскэ Союзай арадай артист Л.Линховоиной нэрэмжэтэ Уласхоорондын дуушадай 13-дахи конкурс covid үбшэнэй дэлгэрһэн ушараар дистанционно аргаар үнгэрхэнь.Энэ ушараар алдарта дуушанай намтарыень тобшохоноор һануулая.

Уужам Агын талада түбхинэн нэмжыһэн Ага-Хангил нютаг уран бэлигтэй эрдэмтэдээр, барилдааша бүхэ хүбүүдээр, һурша мэргэн баатарнуудаар, хурдан агта хүлэгүүдээр, талаан бэлигтэй дууша, хатарша, зүжэгшэ абьяастай арад зоноороо хаа-хаанагүй суурхан байдаг. Намдуу байдалтай, намжаа һайхан энэ нютагта 1924 оной январиин 1-дэ СССР-эй арадай артист Лхасаран Лодонович Линховоин түрэһэн юм. Бүхэдэлхэйн зэргын элитэ дуушан Лхасаран Лодонович талаан бэлигээрээ түрэл нютагаа, Агын талаяа хаа хаанагүй суурхуулжа, алдар солотой ехэ гарай дуушан боложо тодорон ябаһаниинь нютагай зоной омогорхол мүн.

Тэрэ 1942 ондо Буряадай хүгжэмтэ-драмын театрта ажалайнгаа намтар эхилһэн. Тэндээ 1949 он болотор ажаллаа. 1945 оной январь һарада Ш.Гуногой «Фауст» оперын дуу түрүүшынхеэ тайзан дээрэ дуулаа. 1946 оной апрельдэ «Энхэ-Булад баатар» оперын Буумал хаанай дүрэ харуулжа дуулаа. Энэнь хожомоо тэрэнэй гүйсэдхэдэг гол дүрэ боложо тодороо бэлэй. Тэрэл жэлынь Москвагай консерваториин дэргэдэхи тусхай һургуулида бүлэг дуушадтай суг хамта богони болзор соо һуралсал гараһан. Лхасаран Линховоин 1954 ондо Ленинградай Н.Римский-Корсаковой нэрэмжэтэ консерваториин профессор И.Плешаковой дуунай класс дүүргэжэ, тэрэ гэһээр Буряадай оперо ба баледэй театрай гол дуушан болоо бэлэй. Тиигэжэ 30 гаран оперын гол партинуудые абьяастайгаар гүйсэдхэжэ, сууда гараһан. Тэдэнь арад зоной сэдьхэлдэ бүхөөр хадуугдан, ганса буряадуудай дунда бэшэ, бүхы гүрэн түрын соёл урлалай түүхэдэ бата һуурияа олоһон. Үшөө оюутан ябахадаа, Москвагай консерваториин ехэ танхим соо А.Даргомыжскиин «Русалка» оперын Мельнигэй аари дуулаһан. Мэргэжэлтэд залуу дуушанай шадабари үндэрөөр сэгнэжэ, «дүрэдөө шэнгэжэ шадаа, үнэншэмэ тодоор дуулажа, олониие гайхуулаа» гэжэ тэмдэглэһэн байна.

Подробнее: Суута дуушанай дурасхаалда

2020 оной февралиин 15-да Ага тосхоной соелой байшан соо Бүгэдэ буряадай  «Толон» газетын шанда хүртэхын түлөө һээр шаалгаар 5-хи мүрысөөн үнгэргэгдэхэнь.

Энэ мүрысөөн 2016 ондо эхилжэ, саашадаа эршэ хүсэеэ нэмэжэ, үргэн дэлисэтэйгээр үнгэргэгдэдэг, олон зоной дура сэдьхэл татадаг болонхой. Буряад арадай үндэһэн соел, еһо заншал баримталан, элүүр энхэ ажабайдал сахихын тула, үндэһэн тамир дэлгэрүүлхэ гэһэн гол зорилготой энэ мүрысөөндэ Үбэр Байгалай тамиршад олоороо суглардаг.  Агын тойрогһоо, Ононой аймагһаа дүрэтэ мэргэн һээршэд сугларжа, шангай түрүү һууриин түлөө шанга тулалдаан болодог гээшэ.

Подробнее: «Толон» газетын шанда хүртэхын түлөө һээр шаалгаар заншалта мүрысөөн

Зунай дулаахан саг ерэжэ, шара сэсэгэй задаран һалбарха сагта хаа хаанагүй буряад арадай һууһан нютаг нугануудаар обоо тахилган үнгэргэгдэнэ.  Обоо тахиха гээшэ өөрын онсо еһо заншалтай. Нютагай обоо, мүн угай обоонууд тахигдахадаа, зондо амгалан байдал, буян хэшэг үршөөдэг, бороо хура оруулдаг гэжэ арад зон этигэдэг  юм.

2019 оной июниин 15-да Агын тойрог дотор ехэ обоонуудай нэгэн болохо Алханын обоо тахигдаа.  Эндэ  Агын дасанай шэрээтэ Бадма ламхай, Үзөөнэй дасанай гэсхы Арсалан ламбгай, Алхана нютагһаа уг гарбалтай Батор ламбгай ба Еши ламбгай, Агын дасанай Ошор ламбгай , Алханын дуганай Даа лама Ошор ламбгай, Игорь ламбгай - эдэ бүгэдэ хабаадажа, дэмбэрэлтэй ехэ хэрэг бүтээбэ.  Алханын обоо тахилганда ганса Алхана нютагай ба нютагһаа уг гарбалтай зон бэшэ, харин холо ойроһоо бууһан зон хабаадажа, хамта мянгаад зон байгаа.

Подробнее: Алханын обоо тахилган

2019 оной июниин 12-до Петровск-Забайкальск хотодо «Во глубине сибирских руд…» гэһэн уласхоорондын фестиваль үнгэргэгдэһэн байна. Тус фестивалиин нээлгын баяр ёһололдо хабаадаһан Үбэр Байгалай хизаарай соелой  сайд Татьяна Цымпилова  иигэжэ тэмдэглэһэн байна:

«Фестиваль эмхидхэгдэһэн сагһаа хойшо Үбэр Байгалай хизаар дотор, мүн хизаарһаа гадуур, холо ойро газарнуудаар эли мэдээжэ болонхой. Энэ хэмжээ ябуулгада гүрэн түрын түүхын һудаһа дамжуулан ябагша декабристнуудай үри һадаһанар хабаададагынь ехэ һайшаалтай».

Мүнөө жэлэй фестивальда 500-гаад  хабаадагшад Америкэ, Хитад гүрэнүүдһээ, Росси гүрэнэй 9 нютаг оронуудһаа: Үбэр Байгалай хизаарһаа, Буряадай уласһаа, Саха Яхадһаа, Ленинградай, Калининградай, Эрхүүгэй, Кемеровой,Твериин, Амарай можонуудһаа хабаадаа. Петровск-Забайкальск хотын болон бүхыдөө хизаарай хүгжэлтэдэ ехэ нүлөө оруулһан декабристнуудай сэгнэшэгүй шухала оруулалта шэнжэлхэ, сахиха гэһэн  гол зорилготой энэ фестиваль олон талмайда хүдэлөө. “Бестужевэй  пленэр”, “Декабристнуудай уншалга" , эрдэмэй бодото конференци, Балягинай рудник руу экскурси, зүжэгэй, дуунай, хатарай, шүлэгшэдэй мүрысөөнүүд үргэн дэлисэтэйгөөр үнгэргэгдэбэ.

Подробнее: Шулуутайн арадай театр илаба