Арад зоноймнай хүсэниинь аха дүүгэй барисаанһаа.
Аха дүүнэр эбтэй һаа, абдар алтаншье хэрэггүй.
Ганса хурганһаа арбан хурган хүсэтэй.
Замаг ехэтэй уһанда - загаһа жараахай олон, һайн зантай хүндэ - нүхэд олон.
Зуун улаан сартай байнхаар, зургаан һайн нүхэдтэй байһаниинь дээрэ.
Нүхэрэй һайниие ханилан мэдэдэг, мориной һайниие аянда мэдэдэг.
Танилтай хүн - талын шэнээн, танилгүй хүн - альганай шэнээн.
Хамтын юумэн - хүсэтэй, олоной юумэн - олзотой.
Хоер хада дүтэшье һаа, уулзахагүй, хоер нүхэд холошье һаа, уулзаха.
Холо газарай харгыда хүлэгэй һайниинь мэдэгдэхэ, хохидохо, ядаха сагта нүхэрэй һайниинь мэдэгдэхэ.
Хүндэ туһа хэхэдэ, өөртэнь лэ туһа болохо.
Хүнэй хэрэг бүтээбэл, өөрынш хэрэг бүтэхэ.
Һайн нүхэр шулуун хэрэмһээ бүхэ, һайн морин харсага шубуунһаа хурдан.
Эб нэгэтэн эбдэрхэгүй, үнэн ябадалтан үхэхэгүй.
Эльбээргэ һайтай булган элэхэгүй, эб нэгэтэй зон илагдахагүй.
Һайн мориндо харгы дүтэ, һайн нүхэдтэ нютаг дүтэ.
Түрэһэн газар – тоонто нютаг, үдэһэн газар – гэр гуламта, үргэһэн зон – эхэ, эсэгэ.
Угаа гээһэн хүниие уһан дээрэһээ түймэр эдихэ.
Айжа ябабал, аминда ээлтэй, эшэжэ ябабал, нюурта туһатай.
Яба ябаһаар, жаргалаа олодог, зобо зобоһоор, золоо олодог.
Яаралаар болохогүй, ябадалаар болохо.
Эрэлхэг хүн өөртөө гомдодог, үлбэр хүн нүхэртөө гомдодог.
Үгэ хэлээрээ – үнэгэн, үйлэ хэрэгээрээ – шоно.
Залхуу хүн нойр ехэтэй, залуу хүн омог ехэтэй.
Эрэ хүн зориһондоо, хүхэ шоно зууһандаа.
Эрэ хүн эдитэй, эрдэни субад үнгэтэй.
Эрэ хүнэй жолоо ута, эмээлтэ мориной туруу хурса.
Эсэгын жэшээгээр дарханда һура, эхын жэшээгээр оёдолдо һура.
Эсэгын нэрээр хүбүүень сэгнэхэ.
Эсэгэдээ адли басаган бэрхэ, эхэдээ адли хүбүүн бэрхэ.
Ябаһан хүн яһа зууха, хэбтэһэн хүн хээли алдаха.
Номтой хүнэй мэдэхэнь олон, нойртой хүнэй зүүдэлхэнь ехэ.
Ном ехэтын һуудал ехэ, нойр ехэтын хэбтэри бүхэ.
Табан нохой туужа болохогүй, табитай хүниие һургажа болохогүй.
Тоһыень амтархан эдеэд, торхыень бү хаягты, туһа хүргүүлээд, харюуень хүргэхөө бү мартагты.
Тархиин муу тагалсаг зобоохо.
Муу хүн мажааша, мохоо хутага зурааша.
Ябаһан хүн ямаршье юумэ үзэхэ, хэбтэһэн хүн хэрэггүй юумэ һанаха.
Эхэ, эсэгэ хоер – һара, наран хоер.
Эртэнэй юумэ шэнжэлжэ мэдэ, эрдэмтэнэй ябадалые дууряажа һура.
Эрхын шэнээн бэетэй, эрэ хонгор дуутай.
Эрхыдээ эмтэй, долеобортоо домтой.
Эрын ёһоор тэмсэжэ унаха, эмээлтын шадалаар дабхижа унаха.
Эрьехэ наран, ээлжэлхэ түрэ гэжэ байдаг юм.
Эрьюу болохо гэжэ архи уудаг, сэсэн болохо гэжэ эрдэм шудалдаг.
Гол мүрэн түргэншье һаа, эрье дахаха, хүн зон олоншье һаа, журам сахиха.
Ябаhан хүн - яhа зууха, хэбтэhэн хүн - хээли алдаха.
Һураhан далай - һураагүй балай.
Агта алдабал баригдаха, ама алдабал баригдахагүй.
Айбал - бү хэ, хэбэл - бү ай.
Дүтын харгы хаража, дүрбэ хонохо,
Холын харгы шэлэжэ, хоёр хонохо.
Yүлэеэ хуряаhан тэнгэри сэбэр,
Yнэhэеэ абхуулhан гал сэбэр,
Yhэеэ hамнаhан басаган сэбэр.
Ухаатай хүн - адуу магтадаг, дунда хүн - hамгаяа магтадаг, тэнэг хүн - бэеэ магтадаг.
Хүнэй haмган - алтан гургалдай, өөрын hамган - алаг шаазгай.
Юртэмсын гурбан дүлии -
Нугаhагүй нуур дүлии,
Нохойгүй гэр дүлии,
Номгүй лама дүлии.
Ёhо мэдэхэгүй хүндэ, ёро халдахагүй.
Нойтон шабарта гахай дуратай, номгон хүндэ ноёд дуратай.
Оньhон үгэ оносотой, олоной үгэ тудасатай.
Нэрээ хухаланхаар, яhаа хухалаа hаа, дээрэ.
Хадамгүй басаган - гэрэй дарамта,
Ганса сусала - галай дарамта.
Хулгайлhан хүн - нэгэ нүгэлтэй,
Хулуулгаhан хүн - зуун нүгэлтэй.
Хүн болохо багаhаа, хүлэг болохо унаганhаа.
Байгал далайн уhан hайхан,
Бурхан багшын hургаал hайхан.
Муушье haa - эрэ, мохоошье haa - хутага.
Бэhэтэй хүниие үргөөд ябабалшни, тулга болохо, дараад ябабалшни, дарамта болохо.
Эрхые hуранхаар, бэрхые hура!
Ажалша хүнэй аман дүүрэн, ажалгүй хүн хубхай хооhон.
Һүрэгhөө таhарhан мал шонын хүнэhэн, нүхэрhөө таhарhан хүн дайсанай хүнэhэн.
Хүн - ахатай, дэгэл - захатай.
Ууха бүреэ ундан хүрэхэ, уулзаха бүреэ ушардаһан хүрэхэ.
Шамарланхаар шанга адха, голонхаар голыень бари.
Нюрганда хэлэнхаар, нюурта хэлэ.
Үглөө эдихэ өөхэнhөө мγнөө эдихэ уушханиинь дээрэ.
Айлhаа бэдэрэнхаар, абдараа уудала.
Дааража ябанхаар, даажа ядаhаниинь дээрэ.
Ехээр дуугаранхаар, ехээр үмхэhэниинь дээрэ.
Дэмы дүүеэд хэлэнхаар, дуугай hууhаниинь дээрэ.
Yелөөд hаланхаар, үзэлсөөгүй ябаhаниинь дээрэ.
Хааниие аргаданхаар, хаалгашаниие аргадаhаниинь дээрэ.
Хара хирээ дальбараагаа сагаан гэжэ hанадаг, хадхууртай заряа зулзагаяа зөөлэхэн гэжэ hанадаг.
Хоёр шэхэнhээ хойшо оробол, хоол болохо.
Адхарhан аяга дүүрэдэггүй.
Түргэн - түүхэй, удаан – даамай.
Наhатай, найматай хоёр адли, үбгэн, үхибүүн хоёр адли.
Яла дээрэ яла, ядарhан дээрэ ташуур.
Гүлгэн нохой шүдэрхүү, залуу хγн эдирхүү.
Залуу хүн бэеын үнгөөр, хүгшэн хүн хубсаhанай үнгөөр.
Шэхээрээ дуулаhан - худал, нюдөөрөө хараhан - үнэн.
Эсэhэн мориндо газар холо.
Зан зандаа зохид, заха дэгэлдээ зохид.
Һайн гэргэн гэрэй шэмэг, муу гэргэн гэрэй дарамта
Һайниие hайшаан дэмжэхэ, мууе мунсадан сохихо.
Һайн нүхэр шулуун хэрэмhээ бүхэ, һайн морин харсага шубуунhаа түргэн.
Уhанай ойронь hайн, урагай холонь hайн.
Yхэрэй шэхэндэ уhашье шудха, тоhошье шудха – сэсэншье болохогүй, тэнэгшье болохогүй.
Хоёр хүн холошье байбал - золгохо, хоёр модон ойрошье байбал - золгохогүй.
Нугаhынь алдаашье hаа, нуурынь оноо.
Багаханшье hаа, бад гэмэ.
Тэрэш тэрэ ,тэхэшье ямаан даа.
Бэе үтэлбэшье, hанаан үтэлхэгүй.
Хазаха гэхэдэ, альган холо, хараха гэхэдэ, шэхэн холо.
Холо ябаха гээ hаа, ойроhоо эхилдэг, ехээр хэхэ гээ hаа, багаhаань эхилдэг.
Арсаланай баатар үнэгэндэ туhагүй, үнэгэнэй уран арга арсаланда туhагүй.
Дэмы үгэ дээбэри дээгүүр, үлүү үгэ үрхэ дээгүүр.
Гэнэгүй хүндэ гээлтэ байхагүй.
Бушуу туулай борьбодоо бааhатай.
Бэлэгэй мориной шүдэ татахагүй, бэри хүнэй наhа hурахагүй.
Юрөөлшын хүүгэд юрөөлшэ, хараалшын хүүгэд хараалша.
Алаг азаргын унаган ядахадаа табгай сагаан.
Амиды ябаhан хγндэ арга олдохо.
Эжытэй хүн эльгэ дүүрэн.
Батагана нарин хоолойтойшье hаа, хорон хушуутай.
Оодон буугай абяан шанга.
Залхуу эрын газаа тγлеэн үгы.
Залхуу хүнэй хүнэг хооhон, hамуу хүнэй hаба хооhон.
Худал охор хγлтэй юм.
Олоной үгэ хүүеэтэй, уулын сууряан дорьбоотой.
Сэсэн хγнэй - тархи, уран хγнэй - хурган.
Эшэхэ нюургγй хγн.
Аляа хүн арбан зоболонтой, холшор хүн хорин зоболонтой.
Муу hаалишанда үнеэн ходо зэмэтэй, муу аяншанда морин ходо зэмэтэй.
Һүүлшын тэмээнэй ашаан хүндэ.
Дальбараахан далижадаг, хүүгэхэн бэежэдэг.
Харуу хүнэй хутага мохоо байдаг.
Дуугай хүн дороо нойтон.
Гэр дээрээ нохойн hүүл дээрээ.
Айл зоной соолго нэгэн, алаг шаазгайн үүр нэгэн.
Айhан хүнэй амин дээрэ.
Аймхай хүнэй хормой дуутай.
Хүнэй нюдэн хурса, шэхэниинь hонор юм.
Дүрбэн зүг, найман тээшээ арилха.
Хүниие хүндэлhэн хүн бэеэ хүндэлхэ.
Орёо морин эжэлээ олохо, ууртай хүн нүхэрөө олохо.
Яhагүй мяханай hүүнтэ ехэ, ялагүй хүнэй ямба ехэ.
Һүүдэрээ хараад, hүхэеэ бариба,
Һүүлээ хараад, hоёогоо харуулба.
Ухаа оролго үтэлhэнhөө бэшэ, үзэhэн хараhанhаа юм.
θөрын юумэн үнэргүй.
Орогүй hохор аад, онигорые муухай гэжэ голобо.
Бууралhаа үгэ дуула, бусалhанhаа ама хүрэ.
Олон хүнүүд соо сэсэн мэргэн олдохо, обогор хада соо алта мүнгэн олдохо.
Хүн болохо багаhаа, хүлэг болохо унаганhаа.
Хуушанай нэгэ нүхэр хоёр шэнэ нүхэрhөө дээрэ юм.
Хурдание hомон хүсэхэ, худалые үнэн хүсэхэ.
Нугаhыень буудаад, нуурыень тудаа.
Мухар гозуули ойн дарамта, муу үхин гэрэй дарамта.
Садахада сагаан хурьганай hүүл амтагүй, щлдэхэдэ үлэн бухын hүүл амтатай.
Садаhан хүндэ сагаанай hүүл гашуун.
Дэмы орхиhон дээhэн, hула табиһан hур.
Шамда энеэдэн, намда ханяадан.
Ургамал модоной нахигарынь - жэмэстэй байhанай тэмдэг,
Ухаанта агтын номгониинь - хурдан байhанай тэмдэг.
Наймаа найман хүлтэй, наймаашан хоёр хүлтэй.
Газар дуулаг, гахай шагнаг.
Айраггүй архиншан, алшуургүй тамхиншан.
Һогтууhаа галзуу айха.
Гарай табан хурган адли бэшэ, гараhан тγрэhэн зон адли бэшэ.
Амидын баяр - үрмэ, зөөхэй хоёр.
Үүрhэн шарха эдэгэдэг, үгын шарха эдэгэдэггүй.
Нобшо татадаг носоргоно нохойн hүүлдэ аhалдадаг.
Улаан хэлэтые урдаа оруулхагүй.
Yүдэ hайтын хойморто hуу, эхэ hайтын басага аба!
Дальбараань турлаагтаа hайхан, дааганиинь эзэндээ hайхан.
Өөрын дайда халуун, хариин дайда хүйтэн.
Номгүй айл hохортой адли.
Нюдэ балай, шэхэ дүлии hууха.
Сээжын бүхэ сэрэг хүтэ, гарай бүхэ ганса хүтэ.
Онтохошо хүн олбог дээрэ унтаха, таабариша хүн таар дээрэ унтаха.
Хэрγγлшэ хγн нохой мэтэ, хэнтэг хγн хирээ мэтэ.
Yнэн үгэ шара тоhон, үнэншэ хүн эрдэни зэндэмэни.
Үгэhээ үгэ гарадаг, үнеэнhээ тугал гарадаг.
Yгэ хэлээрээ үнэгэн, үйлэ хэрэгээрээ шоно.
Намhаа сагуур, наранhаа наагуур.
Ургаар мори бариха - улаан гарай хүсэн, урин hайхан ябаха - ухаан бэлигэй хүсэн.
Һүхэ далайтар гозуули амарха.
База хүнэй байра нэгэн, балта hүхын дэлисэ нэгэн.
Туhа хэhэн мартагдаха, тодхор хэhэн мартагдахагүй.
Үүр сайhан хойно айбала бодхооhоной хэрэггүй, үүдэн шγдөө унаhан хойно залууб гэhэнэй хэрэггүй.
Абын байхада хүниие тани, агтын байхада газар тани.
Дуутай тэнгэри бороогүй.
Залуудаа бэлдэhэн үтэлхэдэ туhатай, зундаа бэлдэhэн үбэлдэ туhатай.
Һохор үхэртэ худаг бү үзүүлэ, һогтуу хүндэ архи бү харуула.
Һарын hаруулда хулгайшан дурагүй, һайн хүндэ муу хүн дурагүй.
Үбгэд хүгшэдые наада бү бари, үтэлхэ саг өөртэшни ерэхэ.
Ан алаагγй аад, арhыень бү хубаа.
Түрөөгүй хүбүүндэ түмэр үлгы бэлдэбэ.
Yригүй болобол, баян гээшэ, үбшэгүй болобол, жаргал гээшэ.
Мэдэхэhээ үлүү эрдэм үгы, мэндэ ябахаhаа үлүү жаргал үгы.
Галгүй газарhаа утаан гарахагүй.
Ган гэхэ нохойгүй, газар гэшхэхэ малгүй.
Ябаhан хγн яhа зууха, хэбтэhэн хγн хээлии алдаха.
Тγрэлхидтөө муу хүн түмэрhөө хүйтэн.
Залхуу хүн забагтаа хүрэхэгүй, заяанай муу уhандаа хүрэхэгүй.
Абари муута ноёнтой нэгэдэнхээр, ангууша нохойтой нүхэрлэhэн дээрэ.
Шэгэй сэбэрhээ сэдьхэлэй сэбэр дээрэ.
Арба дахин хэхэб гэhэнhээ нэгэ дахин хээб гэhэн дээрэ.
Шандага буудаад, шаазгай тудаба.
Хэлэжэ үгэхэдэ, шэхэниинь соорхой; хэжэ үгэхэдэ, hабань соорхой.
Уулые үзэнгүй хормой шууха, уhые γзэнгүй гуталаа тайлаха.
Хормойн ута хүл орёохо, хэлэнэй ута хүзүү орёохо.